Sổ đỏ đứng tên một bên khi ly hôn có được chia không?
Tình huống: Tôi làm thủ tục ly hôn tại tòa án huyện Krong ana tỉnh Đak Lak. Về quan hệ hôn nhân tòa án đã giải quyết theo thủ tục thuận tình ly hôn. Hiện nay tôi đang yêu cầu phân chia tài sản chung. Đất ở của gia đình tôi hình thành trong thời kỳ hôn nhân nhưng khi làm Sổ đỏ lại chỉ đứng tên chồng. Vậy tôi có được chia nhà không?
Vợ chồng thực hiện thủ tục ly hôn đương nhiên phải gắn với việc thỏa thuận chia tài sản chung bởi sau khi Tòa án giải quyết cho ly hôn thì quyền về tài sản và nhân thân của hai người là độc lập. Tòa án khuyến khích các bên tự thỏa thuận hoặc yêu cầu Tòa án nhân dân quyết định chia tài sản chung thì phải tuân theo điều kiện và nguyên tắc quy định tại Luật hôn nhân và gia đình 2014 và Nghị định 126/2014/NĐ-CP nhằm bảo hộ quyền và lợi ích hợp pháp của vợ chồng đối với tài sản chung.
✴Theo nguyên tắc chung về chế độ tài sản của vợ chồng, thì vợ, chồng bình đẳng với nhau về quyền, nghĩa vụ trong việc tạo lập, chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung; không phân biệt giữa lao động trong gia đình và lao động có thu nhập (khoản 1 Điều 29 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014).
✴Theo khoản 1 Điều 34 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định về đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng đối với tài sản chung.
Trong trường hợp tài sản thuộc sở hữu chung của vợ chồng mà pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng thì giấy chứng nhận quyền sở hữu, giấy chứng nhận quyền sử dụng phải ghi tên cả hai vợ chồng, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác.
Như vậy, khi đăng ký quyền sử dụng đất hình thành trong thời kỳ hôn nhân, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền sẽ ghi hai vợ chồng trên Sổ đỏ.
Song không phải trong mọi trường hợp Sổ đỏ đều ghi tên cả vợ và chồng, nếu đó là tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản
Để bảo vệ quyền lợi chính đáng của các bên, trong trường hợp tài sản do vợ, chồng có được trong thời kỳ hôn nhân mà pháp luật quy định phải đăng ký sở hữu, nhưng trong giấy chứng nhận quyền sở hữu chỉ ghi tên của vợ hoặc chồng, nếu không có tranh chấp thì đó là tài sản chung của vợ chồng.
✴Theo khoản 3 Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung.
Theo đó, nếu có tranh chấp, người có tên trong giấy chứng nhận quyền sở hữu phải chứng minh. Trong trường hợp không chứng minh được tài sản đang có tranh chấp là của riêng, đó là của chung vợ chồng.
Như vậy, người đứng tên trong Sổ đỏ muốn được pháp luật công nhận đó là tài sản riêng của mình thì bắt buộc phải chứng minh nếu không chứng minh được thì tài sản đó là tài sản chung của vợ, chồng.
✴Căn cứ khoản 2 Điều 59 Luật này, khi ly hôn, tài sản chung được chia đôi có tính đến các yếu tố như: Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng; Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung…
Do đó, dù không đứng tên trong Sổ đỏ nhưng nếu là tài sản chung thì vẫn được chia tài sản khi ly hôn.